Cách đây gần 30 năm, ngày 02/3/1992, thị xã Hồng Lĩnh được thành lập theo Quyết định số 67/QĐ-HĐBT/1992 của Hội đồng Bộ trưởng. Việc thành lập thị xã Hồng Lĩnh thể hiện rõ tầm nhìn chiến lược của các cấp lãnh đạo, bởi vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên, xã hội hội tụ đầy đủ các yếu tố để xây dựng, phát triển thị xã Hồng Lĩnh trở thành Trung tâm kinh tế - xã hội - đô thị phía Bắc của tỉnh Hà Tĩnh.

Trải qua 30 năm xây dựng và phát triển, được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp và toàn diện của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh; sự phối hợp, giúp đỡ của các sở, ban, ngành, Ủy ban MTTQ và các đoàn thể cấp tỉnh, Đảng bộ và nhân dân thị xã Hồng Lĩnh đã đoàn kết một lòng, nỗ lực vượt qua khó khăn, thách thức, nắm bắt thời cơ và vận hội, vươn lên giành được kết quả khá toàn diện, đồng đều trên tất cả các lĩnh vực, từng bước trở thành động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội khu vực phía Bắc tỉnh Hà Tĩnh.

Nhớ lại những ngày đầu thị xã được thành lập, trong điều kiện tỉnh Hà Tĩnh cũng vừa mới được tái lập, nền kinh tế đang chủ yếu là nông nghiệp, các ngành công nghiệp - TTCN, thương mại - dịch vụ chưa phát triển. Giáo dục - đào tạo đang đặt ra nhiều thách thức, số trẻ em chưa được đến trường và số học sinh bỏ học giữa chừng còn khá nhiều, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dạy và học còn bất cập; chất lượng khám, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe cho nhân dân còn hạn chế; các hoạt động văn hóa, thể thao chưa được chú trọng, thiết chế văn hóa chưa được quan tâm đầu tư; đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân còn nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo còn cao. Tình hình an ninh, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn còn tiềm ẩn phức tạp.

Sau 30 năm xây dựng và phát triển, nền kinh tế phát triển khá toàn diện, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng kinh tế đô thị, tăng nhanh tỷ trọng các ngành công nghiệp - xây dựng và thương mại - dịch vụ; kết thúc nhiệm kỳ 2015 - 2020, tỷ trọng ngành nông - lâm nghiệp - thủy sản chiếm dưới 4%, tỷ trọng ngành công nghiệp - xây dựng và thương mại - dịch vụ chiếm gần 97%. Hồng Lĩnh là địa phương có nhiều cụm công nghiệp, tỷ lệ lấp đầy các cụm công nghiệp đạt cao, đang từng bước trở thành trung tâm công nghiệp nhẹ năng động của tỉnh.

Trong những gần đây, thị xã đã tập trung huy động các nguồn lực xây dựng hạ tầng kỹ thuật, kêu gọi thu hút các nhà đầu tư lấp đầy các cụm công nghiệp, như: Cụm Công nghiệp làng nghề Trung Lương (6,6ha), cụm Công nghiệp Nam Hồng (43ha), cụm Công nghiệp Cổng Khánh 2 (33ha). Chỉ đạo nhà đầu tư đẩy nhanh tiến độ xây dựng hạ tầng cụm Công nghiệp Cổng Khánh 1 (45ha); hoàn thiện hồ sơ trình tỉnh xem xét bổ sung qui hoạch khu Công nghiệp - Đô thị - Dịch vụ Bắc Hồng Lĩnh (419ha), khu Công nghiệp - Đô thị - Dịch vụ Nam Hồng Lĩnh - Bắc Can Lộc (608ha), cụm Công nghiệp Cổng Khánh 3 (75ha).

Nhờ chú trọng công tác xúc tiến, kêu gọi thu hút đầu tư, tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất cho các nhà đầu tư trong triển khai dự án, nên 5 năm qua (2017-2021) thị xã đã thu hút được 34 dự án phát triển kinh tế - xã hội, với tổng vốn đầu tư 3.313 tỷ đồng đến nay đã có 21 dự án đi vào hoạt động, trong đó có một số dự án lớn, như: Nhà máy May Haivina Hồng Lĩnh, quy mô 15 triệu USD, đã đi vào hoạt động giai đoạn 1 với gần 2.500 lao động; Nhà máy Bia Hà Nội - Nghệ Tĩnh, quy mô 1.215 tỷ đồng đã hoàn thành lắp đặt thiết bị, dự kiến đi vào hoạt động trong Quý I/2022; Nhà máy Sợi Nghệ Tĩnh, quy mô 599,9 tỷ đồng đang triển khai xây dựng nhà xưởng, dự kiến hoàn thành vào Quý IV/2022; Hạ tầng kỹ thuật cụm Công nghiệp Cổng khánh 1, quy mô 254 tỷ đồng đang triển khai xây dựng; Hạ tầng kỹ thuật cụm Công nghiệp Cổng khánh 2, quy mô 214 tỷ đồng, đã cơ bản hoàn thành; Khu Dân cư tổ dân phố 6-7 phường Đậu Liêu qui mô 332 tỷ đồng đã hoàn thành trên 70% khối lượng... Trong năm 2021, thị xã đã phối hợp với nhà đầu tư hoàn thiện hồ sơ, thủ tục trình các sở, ban, ngành và UBND tỉnh về Dự án Nhà máy Sợi nồi cọc, qui mô 631 tỷ đồng, Dự án khu Công nghiệp - Đô thị - Dịch vụ Bắc Hồng Lĩnh, dự kiến qui mô hơn 4.000 tỷ đồng. Các dự án đã, đang và sắp triển khai trên địa bàn góp phần rất quan trọng thúc đẩy phát triển và chuyển dịch cơ cấu kinh tế của thị xã. Việc thu hút, triển khai các dự án trên lĩnh vực công nghiệp là điều kiện thuận lợi để thị xã Hồng Lĩnh tăng nhanh dân số cơ học, phát triển mạnh mẽ lĩnh vực thương mại - dịch vụ... Hiện nay, hệ thống dịch vụ trên địa bàn, như: Điện, nước, bưu chính, viễn thông, tài chính - ngân hàng, vận tải... cơ bản đáp ứng yêu cầu phục vụ các doanh nghiệp và người dân.

Phong trào chỉnh trang đô thị, xây dựng đô thị văn minh, nông thôn mới với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm” được nhân dân đồng tình, hưởng ứng tích cực, ngày càng phát triển mạnh mẽ. Trong 5 năm qua đã thực hiện trên 350 công trình, với tổng kinh phí đầu tư trên 320 tỷ đồng, trong đó nguồn lực huy động từ nhân dân chiếm 50%. Các công trình chỉnh trang đô thị hoàn thành đưa vào sử dụng đã góp phần làm cho đô thị Hồng Lĩnh ngày càng “Sáng - Xanh - Sạch - Đẹp”; đã xuất hiện nhiều tuyến phố, ngõ phố văn minh đô thị, góp phần nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân. Đến cuối năm 2021, thị xã đã đạt 50/59 tiêu chí đô thị loại III, tổng số điểm đạt 73,95 điểm (tăng 13 tiêu chí và tăng 20 điểm so với năm 2017); phường Bắc Hồng đang hoàn thiện hồ sơ trình tỉnh công nhận đạt chuẩn phường đô thị văn minh.

Cùng với việc tập trung phát triển kinh tế, thị xã Hồng Lĩnh đặc biệt quan tâm đến phát triển các lĩnh vực văn hóa, xã hội. Phong trào “toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” ngày càng đi vào chiều sâu và đạt kết quả thiết thực; các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao thường xuyên được tổ chức; các thiết chế văn hóa được quan tâm đầu tư xây dựng; chất lượng nếp sống văn hóa, văn minh đô thị ngày càng được nâng cao; quan tâm giữ gìn và phát huy các giá trị văn hoá truyền thống, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ của nhân dân. Trong 5 năm qua đã xã hội hóa được hơn 80 tỷ đồng để đầu tư trùng tu, tôn tạo, nâng cấp hệ thống các di tích văn hóa - lịch sử trên địa bàn, nổi bật là Khu Di tích Đại Hùng, Chùa Thiên Tượng, Chùa Hang, Đền Cả… Chất lượng giáo dục luôn thuộc tốp đầu toàn tỉnh, giáo dục mũi nhọn được quan tâm và đạt kết quả cao; cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy và học được đầu tư nâng cấp, 5 năm qua đã huy động được gần 200 tỷ đồng đầu tư cho các trường học; đến nay có 17/18 trường đạt chuẩn quốc gia. Chất lượng khám chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe cho nhân dân được nâng cao; tinh thần, thái độ phục vụ và y đức của đội ngũ nhân viên y tế chuyển biến rõ nét; Bệnh viện Đa khoa thị xã được đầu tư xây dựng mới với quy mô 150 giường bệnh, tổng vốn đầu tư trên 180 tỷ đồng. Phát triển bảo hiểm y tế, bảo hiểm xã hội đạt kết quả cao, đến nay, tỷ lệ người dân tham gia BHYT đạt 96%, tỷ lệ bao phủ bảo hiểm xã hội cho người lao động trong độ tuổi lao động đạt 43%. Thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch Covid-19 theo phương châm “Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả”. Triển khai thực hiện có hiệu quả chương trình giảm nghèo bền vững, đến cuối năm 2021, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 1,81% (tiêu chí cũ); thực hiện đầy đủ, kịp thời các chế độ, chính sách đảm bảo an sinh xã hội. Thường xuyên quan tâm giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; tập trung giải quyết các vụ việc phức tạp tồn đọng kéo dài cũng như các vụ việc mới phát sinh. Năm 2021 hoàn thành tốt Diễn tập khu vực phòng thủ thị xã; Công an thị xã đạt danh hiệu đơn vị quyết thắng; Ban Chỉ huy Quân sự thị xã được Bộ Quốc phòng tặng cờ Thi đua quyết thắng.

Vai trò lãnh đạo của Đảng, quản lý, điều hành của chính quyền các cấp, sự phối hợp của Ủy ban MTTQ và các tổ chức đoàn thể ngày càng hiệu quả. Đảng bộ đã thường xuyên quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện tốt các chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho cán bộ, đảng viên và nhân dân. Thực hiện tốt công tác quy hoạch, đào tạo, sắp xếp, bố trí đội ngũ cán bộ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Chú trọng công tác kiểm tra, giám sát, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo của cán bộ, đảng viên; nâng cao chất lượng công tác vận động quần chúng, huy động sức mạnh đại đoàn kết toàn dân để xây dựng và phát triển thị xã. Đẩy mạnh cải cách hành chính, đơn giản hóa các thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp. Đảng bộ thị xã nhiều năm liên tục đạt trong sạch vững mạnh; chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức đoàn thể được tặng thưởng nhiều danh hiệu cao quý. Năm 2021, thị xã Hồng Lĩnh được Chủ tịch Nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhất.

 Những thành tích, kết quả Đảng bộ và nhân dân thị xã Hồng Lĩnh đạt được trong 30 năm xây dựng và phát triển là rất quan trọng. Song kết quả đó chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế của thị xã. Những khó khăn về quy mô dân số nhỏ, đơn vị hành chính ít; xuất phát điểm thấp; giá trị tuyệt đối về thu ngân sách nhỏ; xây dựng nếp sống văn hóa, văn minh đô thị kết quả chưa cao; năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của một số tổ chức đảng, đảng viên còn hạn chế; đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức một số cơ quan, đơn vị, địa phương chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ... là những khó khăn hiện hữu mà Đảng bộ và nhân dân thị xã Hồng Lĩnh phải nỗ lực để khắc phục trong thời gian tới.

Trên cơ sở Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIX, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thị xã lần thứ VII, Thông báo số 143-TB/TU, ngày 27-7-2021 về kết luận của Thường trực Tỉnh ủy tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thị ủy Hồng Lĩnh, Chương trình phát triển đô thị Hồng Lĩnh giai đoạn 2021-2030, tiếp tục xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh, phát huy tiềm năng, lợi thế, vượt qua khó khăn, thách thức, huy động tối đa các nguồn lực, tập trung phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng hạ tầng đô thị, từng bước đưa thị xã Hồng Lĩnh trở thành Trung tâm kinh tế - xã hội - đô thị phía Bắc tỉnh Hà Tĩnh. Để đạt được mục tiêu đó, thị xã Hồng Lĩnh đã xác định các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu như sau:

Thứ nhất, thực hiện tốt các nhiệm vụ về công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, không ngừng nâng cao bản lĩnh chính trị, năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các tổ chức đảng, của mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là cấp ủy viên và người đứng đầu các cơ quan, địa phương, đơn vị. Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng học tập, quán triệt các chủ trương, nghị quyết; thực hiện hiệu quả việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, gắn với các nghị quyết, kết luận, qui định về xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Quan tâm thực hiện tốt công tác tổ chức, cán bộ, nhất là quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, bổ nhiệm, điều động, luân chuyển cán bộ, xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng sinh hoạt cấp ủy, sinh hoạt chi bộ; thực hiện nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc; giữ vững và phát huy tốt đoàn kết, thống nhất trong cấp ủy và trong toàn Đảng bộ. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng, công tác nội chính và phòng, chống tham nhũng, lãng phí. Nâng cao chất lượng công tác dân vận của hệ thống chính trị. Thực hiện có hiệu quả Nghị quyết của Tỉnh ủy về lãnh đạo, chỉ đạo chuyển đổi số tỉnh Hà Tĩnh, Nghị quyết của Thị ủy về tăng cường lãnh đạo công tác cải cách hành chính nhà nước, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, điều hành của chính quyền các cấp. Phát huy tính chủ động, sáng tạo của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, qua đó phát động và thực hiện tốt các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động, xây dựng, nhân rộng các điển hình tiên tiến trên các lĩnh vực.

Thứ hai, chủ động tiếp cận, làm việc với các doanh nghiệp, nhà đầu tư để  kêu gọi, thu hút các dự án đầu tư sản xuất, kinh doanh về trên địa bàn. Quan tâm đơn giản hoá và công khai quy trình, thủ tục hành chính, tạo môi trường thuận lợi và luôn đồng hành cùng nhà đầu tư trong việc hoàn thiện hồ sơ, thủ tục trình cấp có thẩm quyền. Tạo môi trường để các nhà đầu tư, các doanh nghiệp phản ánh những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai các dự án đầu tư và hoạt động sản xuất, kinh doanh để phối hợp giải quyết. Tập trung huy động nguồn lực đầu tư xây dựng hạ tầng các cụm công nghiệp đã được thành lập, đề xuất thành lập thêm các khu công nghiệp, cụm công nghiệp mới.

Thứ ba, phát huy lợi thế vị trí địa lý, hệ thống giao thông để đẩy mạnh phát triển thương mại - dịch vụ; tập trung phát triển hệ thống chợ đầu mối, siêu thị, các loại hình dịch vụ chất lượng cao nhằm tăng năng lực cạnh tranh; phát triển các điểm trung chuyển hàng hóa lớn, các đại lý cấp I, cấp II để cung cấp hàng hóa cho nhân dân các huyện lân cận. Tăng cường tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá, thu hút đầu tư để phát triển mạnh du lịch văn hóa tâm linh, với hệ thống di tích văn hóa lịch sử, như: Khu di tích Đại Hùng, Chùa Hang, Chùa Thiên Tượng, Đền thờ Đô đài Ngự sử Bùi Cầm Hổ, Đền Cả (Dinh đô Quan Hoàng Mười)... Đầu tư xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng các khu du lịch và hệ thống nhà hàng, khách sạn, tạo điều kiện cho nhân dân tham gia vào các hoạt động dịch vụ nhằm giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho người dân.

Thứ tư, tiếp tục quan tâm đầu tư nâng cao chất lượng các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao, gìn giữ và phát huy các giá trị văn hoá truyền thống; đẩy mạnh xã hội hóa đầu tư hoàn thành tôn tạo, nâng cấp các di tích lịch sử - văn hóa. Giữ vững và nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo, hoàn thành đầu tư hệ thống cơ sở vật chất các trường học. Tăng cường liên kết, hợp tác với các bệnh viện, trung tâm khám chữa bệnh trong tỉnh, trong nước để nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân, từng bước xây dựng Trung tâm Y tế Hồng Lĩnh trở thành bệnh viện khu vực phía Bắc của tỉnh. Triển khai hiệu quả chương trình giảm nghèo bền vững; thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách an sinh xã hội.

Thứ năm, tiếp tục xây dựng, củng cố nền quốc phòng toàn dân; đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; tập trung phát triển kinh tế gắn với tăng cường tiềm lực quốc phòng - an ninh; chú trọng công tác phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội, giảm thiểu tai nạn giao thông; giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn toàn thị xã.

Trong chặng đường tiếp theo, Đảng bộ và nhân dân thị xã Hồng Lĩnh tiếp tục phát huy đoàn kết, đổi mới tư duy, phương pháp lãnh đạo, chỉ đạo, khắc phục khó khăn để hiện thực hóa kỳ vọng của tỉnh, khát vọng phát triển của thị xã, quyết tâm xây dựng thị xã Hồng Lĩnh thực sự trở thành trở thành Trung tâm kinh tế - xã hội - đô thị phía Bắc tỉnh Hà Tĩnh.