Hoạt động giám sát của HĐND thị xã Hồng Lĩnh năm 2018 thường xuyên được đổi mới theo hướng kết hợp giám sát việc thực hiện nghị quyết của HĐND thị xã với giám sát chuyên đề; giám sát trực tiếp với xem xét báo cáo; chú trọng giám sát việc giải quyết vụ việc cụ thể của cơ quan hành chính, cơ quan tư pháp các cấp; tăng cường phối hợp giám sát giữa Thường trực, các Ban HĐND thị xã với Thường trực, các Ban HĐND tỉnh và Thường trực HĐND phường, xã.
Thường xuyên đổi mới
Cùng với hoạt động giám sát thường xuyên được tăng cường, các cuộc giám sát chuyên đề của Thường trực và các Ban HĐND thị xã tiếp tục được đổi mới theo hướng phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng thành viên, có sự phối hợp chặt chẽ giữa Thường trực và các Ban HĐND thị xã, giữa HĐND thị xã với HĐND phường, xã… nhờ đó hiệu quả giám sát được nâng cao.
Hoạt động giám sát của Thường trực HĐND thị xã tập trung vào giải trình, xem xét việc trả lời chất vấn tại phiên họp Thường trực HĐND; giám sát việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân và giám sát chuyên đề. Tính từ đầu năm 2018 đến nay, Thường trực HĐND thị xã đã tổ chức 5 phiên họp thường kỳ, trong đó có 2 phiên thực hiện hoạt động giải trình, xem xét việc trả lời chất vấn của những người bị chất vấn. Theo đó, những vấn đề phát sinh giữa 2 kỳ họp liên quan đến việc giải quyết kiến nghị sau chất vấn tại các kỳ họp, giải quyết ý kiến cử tri được các đại biểu HĐND thị xã tiếp tục chất vấn, làm sáng tỏ thông qua phiên họp thường kỳ.
Đáng chú ý, phương thức giám sát thường xuyên được đổi mới theo hướng kết hợp giám sát việc thực hiện nghị quyết của HĐND thị xã với giám sát chuyên đề, giám sát trực tiếp với giám sát qua báo cáo, giám sát công tác chỉ đạo của UBND thị xã hàng tháng; chú trọng giám sát việc giải quyết vụ việc cụ thể của cơ quan hành chính, cơ quan tư pháp các cấp; tăng cường sự phối hợp giám sát giữa Thường trực, các Ban HĐND thị xã với Thường trực, các Ban HĐND tỉnh và Thường trực HĐND phường, xã… Từ thực tế giám sát, các Ban HĐND thị xã thu thập, tổng hợp được nhiều thông tin quan trọng phục vụ cho công tác thẩm tra báo cáo, đề án, tờ trình của UBND thị xã và các ngành hữu quan trình tại kỳ họp HĐND thị xã.
Đại biểu HĐND thị xã khảo sát tình hình quản lí,sử dụng đất công ích tại phường Nam Hồng
Kiểm nghiệm thông qua khảo sát thực tế
Tuy nhiên, do HĐND hoạt động theo chế độ hội nghị và quyết định theo đa số nên một số ý kiến phản biện khi giám sát, thẩm tra mặc dù có chất lượng, có tính thực tiễn nhưng chưa được tiếp thu nghiêm túc, ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả khi triển khai thực hiện nghị quyết và cũng phần nào gây tâm lý e ngại cho một số đại biểu tâm huyết; việc giám sát thường xuyên chưa nhiều. Bên cạnh đó, kinh phí phục vụ hoạt động giám sát của HĐND còn hạn chế; thực hiện luật mới, có quy định thêm hoạt động giám sát của HĐND, của các Tổ đại biểu HĐND song kinh phí cho hoạt động giám sát của HĐND chưa được bố trí theo hoạt động, ảnh hưởng lớn đến hiệu quả giám sát cũng như phát huy vai trò của cơ quan dân cử trong thực hiện nhiệm vụ được giao…
Để nâng cao chất lượng giám sát, kinh nghiệm cho thấy, cần làm tốt công tác phối hợp giám sát với Thường trực, các Ban HĐND tỉnh và Thường trực HĐND các phường, xã. Tăng cường giám sát tại kỳ họp để phát huy được trí tuệ tập thể trong hoạt động giám sát; tổ chức phiên họp thường kỳ hàng tháng, duy trì hoạt động giải trình và chất vấn giữa hai kỳ họp.
Đối với giám sát chuyên đề, cần đổi mới trình tự, thủ tục giám sát. Theo đó, khi xây dựng và ban hành chương trình giám sát năm của Thường trực, các Ban của HĐND, cần chú ý đến việc sắp xếp thời gian, đơn vị, địa điểm sao cho hợp lý, tránh chồng chéo, trùng lắp. Sau khi nhận được báo cáo của các đơn vị chịu sự giám sát, Văn phòng tổng hợp, đề xuất Thường trực, các Ban của HĐND xem xét, quyết định lựa chọn đơn vị, thời gian giám sát và các dự án, công trình, mô hình... cần kiểm tra thực tế. Nếu báo cáo không bảo đảm yêu cầu theo đề cương giám sát, Thường trực, các Ban của HĐND đề nghị đơn vị báo cáo bổ sung, hoặc xây dựng lại báo cáo theo đúng yêu cầu đặt ra. Đối với những đơn vị không chấp hành, cần có chế tài, nhắc nhở, kiểm điểm nghiêm túc. Khi tổ chức giám sát, Thư k\u200eí đoàn giám sát chịu trách nhiệm chuẩn bị các điều kiện; giữ mối liên hệ chặt chẽ với các đơn vị chịu sự giám sát, phục vụ tốt nhất hoạt động giám sát, khảo sát của Thường trực, các Ban của HĐND đúng theo kế hoạch.
Trên cơ sở báo cáo của các cơ quan chịu sự giám sát, cần có sự kiểm nghiệm thông qua giám sát, khảo sát thực tế;phân tích làm rõ những kết quả đạt được cần phát huy, những hạn chế cần khắc phục; xác định rõ nguyên nhân(khách quan, chủ quan)củanhững hạn chế để có cơ sở đề xuấtgiải pháp thực hiện; giám sát cần xác định rõnhững bất cập của chính sách để đề xuất, kiến nghị tháo gỡ kịp thời.
Tại các buổi làm việc, đoàn giám sát cần tổng hợp đầy đủ, cụ thể theo từng vấn đề, nêu rõ những ưu điểm, bất cập, hạn chế có ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến quá trình triển khai thực hiện. Nhất là, những vấn đề xuất phát qua việc thực hiện các nghị quyết của Trung ương, cấp ủy, HĐND, trên cơ sở đó cùng trao đổi với các đơn vị, địa phương thống nhất giải pháp xử lý. Đối với những bất cập, yếu kém thuộc về trách nhiệm của các cấp, các ngành trong quá trình tổ chức thực hiện, phải yêu cầu UBND, các đơn vị liên quan tiếp thu, giải trình; đồng thời cùng trao đổi, thảo luận xác định rõ nguyên nhân và đi đến thống nhất các giải pháp khắc phục, tháo gỡ khó khăn và thời gian để giải quyết, xử lý dứt điểm.
Kinh nghiệm cho thấy, trong giám sát chuyên đề thay vì giám sát "từ trên xuống", thành lập đoàn và đi làm việc thì kết hợp cách giám sát "từ dưới lên". Cụ thể, trên cơ sở nội dung giám sát, đi khảo sát thực tế tại cơ sở, tham vấn \u200e\u200eý kiến các tầng lớp nhân dân liên quan đến nội dung giám sát; thu thập đủ số liệu, bằng chứng, trên cơ sở nghiên cứu báo cáo, hồ sơ và tổ chức làm việc theo phương pháp điều trần để làm rõ các vấn đề còn hạn chế, vướng mắc, quy rõ trách nhiệm cho các cơ quan, tổ chức liên quan./.
ĐẶNG MINH KHANG
Phó Chủ tịch HĐND thị xã Hồng Lĩnh