Sử Huy Nhan (? - 1421) nguyên họ Trần, quê ấp Ngọc Sơn, đỗ Trạng nguyên khoa Quý Mão (1363) đời Trần Dụ Tôn, làm quan đến chức Hành khiển tri kinh diên, coi việc giảng sách cho nhà vua. Con ông là Sử Đức Huy (1360 - 1430) cũng đỗ Trạng nguyên khoa Tân Dậu (1381) đời Trần Phế Đế, nhưng không làm quan.
Dưới triều Hồ, Sử Hy Nhan và Sử Đức Huy ở tại quê nhà, nhà Hồ mất quân Minh sang xâm lược nước ta cho quân đi tìm người tài đức để đưa về Kim Lăng, chính Thượng thư Hoàng Phúc đích thân đi chiêu dụ cha con Sử Hy Nhan. Hai ông lấy cớ bệnh tật và từ chối rồi cùng một số gia nhân trốn lên núi Mồng Gà ẩn náu, hai ông đã tổ chức khai hoang lập nên xóm Trại Đầu. Về sau số người nghèo đói các nơi đến càng đông tổ chức khai khẩn biến vùng đất hoang vu này thành xóm làng đông vui ngày nay là các xã Ân Phú (Đức Thọ), Sơn Long, Sơn Trà ( Hương Sơn). Công lao to lớn và những cống hiến của ông cho quê hương đất nước và con trai ông là Sử Đức Huy được lịch sử ghi nhận, nhân dân ở làng Ngọc Sơn và các vùng đất nơi ông góp công khai phá đã lập đền thờ để tỏ lòng ghi nhớ. Sử Hy Nhan mất năm Tân Sữu (1421) lăng ông đặt trên nền trại cũ, dân Trại Đầu dựng đền thờ ông gần lăng để tỏ lòng nhớ ơn, trong đền có bài vị đề: “ Trần triều khôi nguyên, Nhập nội Hành khiển Tri kinh diên, Tứ kim ngư đại, Sử tướng công, tự Hy Nhan thần vị”. Đến năm 1945 đền và lăng vẫn còn, nhưng hiện nay không còn ngôi đền nữa một số đạo sắc phong thần được lưu ở Chùa Am nơi các đền chùa hợp tự năm 1946.
Đền thờ Song Trạng nguyên do con trai Sử Đức Huy là Sử Bá Khoan cùng họ hàng và nhân dân làng Ngọc Sơn dựng nên. Tấm biển trước cửa đền khắc 4 chữ lớn “ Song Trạng nguyên từ” hai bên có hai câu đối sơn son thiếp vàng:
“Ngọc Lĩnh thiên trùng tiêu giáp đệ

Minh Hà nhất phái diễn gia khương”

(Khoa giáp cao nghìn tầm núi Ngọc
Gia Khương dài một dải sông Minh)
Trên bàn thờ cạnh bài vị Trạng cha là bài vị Trạng con Sử Đức Huy đề: “Trần triều khôi nguyên, Lê sơ hướng phụng Bắc sứ bộ Hộ thượng thư Sử tướng công Tự Huy giền thần vị”. Trên bàn thờ còn có chiếc túi thêu cá vàng (Kim ngư đại) do vua Trần ban cho Sử Hy Nhan và trên tường lại có dòng chữ đề "Long phi Đinh Tỵ quý đông" tức là năm Xương phù nguyên niên (1377), đúng là năm ông kết thúc bộ "Đại Việt sử lược" chắc cũng là năm ông được ban tặng "Kim Ngư đại".
Ngôi đền thờ hai ông Trạng Sử đã được trung tu nhiều lần, và sau cách mạng, bị bỏ hoang phế hàng mấy chục năm liền nên đã xuống cấp, nay đã được trùng tu tôn tạo.


Đánh giá:

lượt đánh giá: , trung bình:



Tin cùng chuyên mục
    Bản đồ thị xã Hồng Lĩnh
    Các ca khúc hay về Hồng Lĩnh
     Liên kết website
    Thống kê: 3.402.539
    Online: 34