Trong những năm qua, công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng nói chung, tự phê bình và phê bình trong Đảng nói riêng, nhiều lúc, nhiều nơi còn bị buông lỏng hoặc làm một cách qua loa, hình thức, chiếu lệ; có những tổ chức Đảng, cán bộ đảng viên không nhận thức được nguyên tắc, nội dung, phương pháp, tác dụng, mối quan hệ của việc tự phê bình và phê bình. Nghị quyết 04-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 4 (khóa XII) đã chỉ rõ: Tự phê bình và phê bình nhiều nơi mang tính hình thức; vẫn còn tình trạng nể nang, né tránh, ngại va chạm; một số cán bộ, đảng viên thiếu tự giác nhận khuyết điểm và trách nhiệm của mình trong công việc được giao. Nhiều Cấp ủy tổ chức kiểm điểm tự phê bình và phê bình, đánh giá phân loại tổ chức Đảng và đảng viên chưa tập trung mổ xẽ những vấn đề tồn tại, hạn chế của tập thể và mỗi cá nhân cấp ủy, cán bộ đảng viên trong việc chấp hành nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình, chấp hành quy chế làm việc, chế độ công tác, giữ gìn đoàn kết nội bộ; việc thực hành tiết kiệm, phòng, chống tham nhũng, lãng phí trong quy hoạch, xây dựng cơ bản, quản lý tài nguyên khoáng sản và sử dụng đất đai, triển khai đầu tư các dự án, cải cách thủ tục hành chính, công tác cán bộ; việc nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của tổ chức cơ sở Đảng...

(Ban Thường vụ Thị ủy Hồng Lĩnh sơ kết công tác kiểm tra, giám sát 6 tháng đầu năm 2016)

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, trong đó phải nói đến việc quy định, hướng dẫn và chỉ đạo tổ chức thực hiện tự phê bình và phê bình chưa sát với tình hình thực tế và nhiệm vụ chính trị của mỗi địa phương, cơ quan, đơn vị, vẫn còn cứng nhắc theo một khuôn mẫu nhất định; chưa phát huy được vai trò giám sát, góp ý, chấm điểm của cán bộ đảng viên, cộng đồng dân cư và doanh nghiệp đối với tổ chức đảng, chính quyền, các cơ quan nhà nước, cán bộ đảng viên, nhất là đối với người đứng đầu các tổ chức, cơ quan, đơn vị trong việc thực hiện chức trách nhiệm vụ được giao và lề lối, tác phong làm việc...để giúp tổ chức Đảng gợi ý kiểm điểm, chỉ đạo kiểm điểm và chính bản thân tổ chức, cá nhân tự kiểm tra lại chính mình, những mặt tốt thì phát huy, những mặt còn hạn chế, khuyết điểm thì khắc phục, sữa chữa.

Tiếp đólà vấn đề đánh giá cán bộ đảng viên cũng đang trong tình trạng chung chung theo khuôn mẫu cứng nhắc, chưa quan tâm đánh giá những chỉ số về tính tiên phong, gương mẫu, năng động, sáng tạo, giám nghỉ, giám làm, hiến kế… làm cho năng suất, hiệu quả công việc cao hơn. Những người quản lý cán bộ đảng viên trong nhiều cơ quan, đơn vị chưa có cơ chế, phương pháp quản lý tốt về thời gian làm việc, đo đếm được cường độ lao động, năng suất, chất lượng, hiệu quả công việc mà mỗi cán bộ đảng viên đã làm, để từ đó có chính sách khen thưởng, khuyến khích các tài năng, sự cố gắng vươn lên của cán bộ đảng viên, đồng thời ngăn chặn được tình trạng tự nhận loại không khách quan, chính xác trên cương vị chức trách, nhiệm vụ được giao và đánh giá xếp loại của tổ chức Đảng đối với cán bộ đảng viên theo khuynh hướng bình quân, cào bằng, phân chia danh hiệụ thi đua.

BTV Thị ủy tặng giấy khen cho các tập thể đạt thành tích xuất sắc trong công tác xây dựng Đảng

Để tạo được sự chuyển biến rõ rệt, khắc phục hạn chế tồn tại, yếu kém trong tự phê bình và phê bình nhằm thực hiện thành công Nghị quyết 04-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 4 (khóa XII), vấn đề có ý nghĩa quyết định là phải có quy định, hướng dẫn cụ thể về nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức tự phê bình và phê bình theo hướng linh hoạt, chặt chẽ, sát với đặc điểm của mỗi tổ chức Đảng, cơ quan, đơn vị và tạo điều kiện thuận lợi nhất để công tác kiểm tra, giám sát đối với việc thực hiện giải pháp quan trọng này. Thiết nghĩ, trong 27 biểu hiện của sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ thì hàng năm trước khi kiểm điểm cần phải được xây dựng phiếu xin ý kiến về 27 biểu hiện đó đối với tổ chức, cá nhân được kiểm điểm. Có thể Ban Thường vụ thì xin ý kiến Ban Chấp hành, Ban Chấp hành thì xin ý kiến cán bộ cốt cán, cơ quan, đơn vị nơi mình công tác…từ kênh tham khảo này tổng hợp lại để tự xây dựng báo cáo kiểm điểm và cũng là cơ sở để góp ý phê bình giúp nhau một cách có trọng tâm, trọng điểm hơn.

Quá trình tổ chức tự phê bình và phê bình phải tạo được bầu không khí dân chủ, mỗi cán bộ, đảng viên phải giám thẳng thắn nhận khuyết điểm và chỉ ra khuyết điểm của đồng chí khác trên cơ sở "tình đồng chí yêu thương giúp đỡ lẫn nhau". Thông qua đó làm cơ sở cho công tác kiểm tra, giám sát được thuận lợi và có hiệu quả hơn, góp phần xây dựng Đảng trong sạch vững mạnh.

Tự phê bình và phê bình có mục đích giúp các cá nhân và tập thể thấy rõ ưu điểm để phát huy, nhận rõ khuyết điểm để sửa chữa, coi trọng sự giáo dục, sự giúp đỡ chân thành của các đồng chí, đồng nghiệp, học tập lẫn nhau, "trị bệnh cứu người". Những trường hợp sai phạm nghiêm trọng mà không thành khẩn, không tự giác, không tiếp thu sự giúp đỡ của tập thể thì phải xử lý thích đáng theo quy định của Điều lệ Đảng và pháp luật. Những cán bộ, đảng viên có vi phạm nhưng tự giác kiểm điểm, tự phê bình nghiêm túc, tích cực sữa chữa, khắc phục sẽ được xem xét giảm hoặc miễn xử lý kỷ luật theo quy định của Đảng./.

Nguyễn Thăng Long

(Thị ủy Hồng Lĩnh)