Nằm trên một vùng non xanh, nước biếc, giàu trầm tích văn hóa, danh thắng và các lễ hội truyền thống đặc sắc, thị xã Hồng Lĩnh như “nàng công chúa say ngủ” đang chờ các nhà đầu tư đánh thức để trở thành điểm đến hấp dẫn, thu hút du khách muôn phương.

Điểm đến giàu di sản

Chùa Hang, phường Bắc Hồng- một di tích danh thắng cấp tỉnh, được người dân địa phương phát hiện từ những năm 80 của thế kỷ trước.

TX Hồng Lĩnh nằm ở phía Tây núi Hồng và được đặt tên theo dãy núi 99 ngọn đã đi vào huyền thoại của vùng đất xứ Nghệ. Được hình thành trải qua hàng triệu năm, dưới sự vận động địa chất của lớp vỏ trái đất đã tạo ra núi Hồng Lĩnh không chỉ có cảnh quan đặc sắc đã đi vào thơ ca mà còn có bề dày trầm tích văn hóa.

Theo các nghiên cứu khảo cổ học tại bãi Cọi - bãi Phôi phối dưới chân núi Hồng Lĩnh thuộc địa phận xã Xuân Viên (Nghi Xuân), từ 5.000 năm trước, người Việt cổ đã đến đây sinh sống. Trong đó, nhiều tư liệu lịch sử, giai thoại cho biết TX Hồng Lĩnh ngày nay từng là kinh đô của nước Việt Thường.

Khu di tích lịch sử văn hóa Đại Hùng ở phường Đậu Liêu, nơi thờ Đức Thủy Tổ Kinh Dương Vương và các Vua Hùng

Theo truyền thuyết, Kinh Dương Vương tuần du, đi thuyền trên sông, gặp người con gái đẹp từ dưới nước nổi lên, xưng tên là Long Thần rồi cưới làm vợ và dựng đô ấp Việt Thường ở Ngàn Hống.

Sau này, khi sinh ra Lạc Long Quân ông mới di cư ra Bắc lập đô ở Phú Thọ và sinh ra 18 đời vua Hùng. Dẫu về sau, Ngàn Hống không còn là kinh đô của nước Việt, nhưng dấu tích về một cố đô thuở khai sinh lập quốc với thiên truyện thần kỳ trên dãy núi Hồng 99 ngọn vẫn còn sống mãi trong tâm trí dân gian.

Đền thờ Đô đài Ngự sử Bùi Cầm Hổ ở phường Đậu Liêu

Trải qua nhiều biến thiên lịch sử hàng nghìn năm của dân tộc, từ các triều đại phong kiến cho đến sau này, TX Hồng Lĩnh lưu giữ nhiều trầm tích văn hóa của quê hương núi Hồng, sông Lam.

Từ đây hình thành nên nhiều di tích lịch sử, văn hóa tín ngưỡng đã xếp hạng cấp quốc gia, cấp tỉnh được du khách bốn phương biết đến như: Khu di tích lịch sử văn hóa Đại Hùng (nơi thờ tự và thực hành tín ngưỡng Hùng Vương duy nhất ở Hà Tĩnh); các ngôi chùa cổ, đền đài có lịch sử hàng trăm năm như: chùa Thiên Tượng, chùa Hang, đền thờ Đô đài Ngự sử Bùi Cầm Hổ, đền Cả - Dinh đô Quan Hoàng Mười, chùa Long Đàm, đền Bình Lạng thờ Uy Minh Vương Lý Nhật Quang...

Làm lễ chuẩn bị rước linh vị Đức Thủy Tổ Kinh Dương Vương và các Vua Hùng

Nghi lễ rước linh vị Đức Thủy Tổ Kinh Dương Vương và các Vua Hùng là một trong những hoạt động tại Lễ Giỗ Quốc Tổ Hùng Vương được tổ chức hàng năm

TX Hồng Lĩnh cũng là nơi từng lưu lại dấu chân Đại thi hào Nguyễn Du với giai thoại vượt núi Hồng đi qua Cửa Trẹm (phường Đậu Liêu) để sang Trường Lưu hát phường vải hay trở thành địa danh hào hùng trong bài hát “Chào em cô gái Lam Hồng” thời chiến tranh chống Mỹ...

Bên cạnh những di tích, danh thắng, TX Hồng Lĩnh còn có nhiều lễ hội, văn hóa độc đáo ngày nay vẫn gìn giữ được bản sắc và được tổ chức thường xuyên vào các dịp lễ tết; các làng nghề truyền thống như làng rèn Trung Lương...

                                                  Rước quan Hoàng Mười vân du tại lễ hội đền Cả

                                         ...Lễ rước thu hút hàng nghìn người tham gia 

Cảnh quan tươi đẹp, nhiều di tích lịch sử văn hóa gắn liền với nhiều câu chuyện dã sử, lịch sử đặc sắc hấp dẫn là tài nguyên dồi dào để TX Hồng Lĩnh phát triển du lịch. Theo ông Hồ Việt Anh - Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Hà Tĩnh: “Câu chuyện hay về một di tích, một vùng đất chính là chất liệu tuyệt vời để xây dựng nên những sản phẩm du lịch hấp dẫn, thu hút du khách mọi miền tìm đến”.

Rộng cửa cho các nhà đầu tư phát triển du lịch

Thị xã Hồng Lĩnh mang nhiều huyền tích lịch sử dưới chân Ngàn Hồng

Cùng với tài nguyên giàu có, thực hiện chiến lược của tỉnh, thời gian qua TX Hồng Lĩnh đã đề ra nhiều chủ trương, chính sách thúc đẩy, phát triển du lịch, mở rộng cơ hội chào đón các nhà đầu tư.

Trong đó, để phát huy lợi thế, tạo động lực thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển vừa góp phần bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa bản sắc của dân tộc, TX Hồng Lĩnh đã ban hành Nghị quyết số 02 - NQ/ThU ngày 31/12/2021 của Ban Thường vụ Thị ủy về tăng cường sự lãnh đạo phát triển du lịch văn hóa tâm linh trên địa bàn đến năm 2025. Thị xã đã xây dựng Đề án “Tuyên truyền, quảng bá gắn với phát triển các tour, tuyến du lịch văn hóa tâm linh trên địa bàn thị xã Hồng Lĩnh”.

Theo đó, mục tiêu đến năm 2025, TX Hồng Lĩnh hoàn thành quy hoạch chi tiết các di tích lịch sử - văn hoá trọng điểm; huy động các nguồn lực hoàn thành việc xây dựng, nâng cấp các tuyến đường đi đến các điểm di tích; tiếp tục huy động nguồn lực xã hội hoá để cơ bản hoàn thiện việc trùng tu, tôn tạo các danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử - văn hoá trên địa bàn.

Đến năm 2025, trên địa bàn thị xã có từ 2-3 di tích được công nhận là điểm du lịch cấp tỉnh; kết nối, xây dựng 2-3 tour du lịch văn hoá, tâm linh trên địa bàn tỉnh.

Đoàn Famtrip tham gia Hội nghị quảng bá, kết nối tour tuyến du lịch văn hoá tâm linh trên địa bàn thị xã Hồng Lĩnh (năm 2023) tham quan Khu di tích lịch sử văn hóa Đại Hùng ...

Cùng với những chủ trương, chính sách trong phát triển du lịch của Trung ương, tỉnh, đặc biệt là Quy hoạch tỉnh Hà Tĩnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2050 xác định, du lịch là 1 trong 4 ngành kinh tế trọng điểm là cơ sở để TX Hồng Lĩnh cũng như các địa phương khác trong tỉnh có những chiến lược phát triển ngành công nghiệp không khói.

Du khách tham quan chùa Hang

Ông Nguyễn Huy Hùng – Chủ tịch UBND thị xã Hồng Lĩnh nhấn mạnh: “Xác định là địa phương có tiềm năng lớn để phát triển du lịch, trong thời gian tới, thị xã tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, quảng bá, tập trung vào các đối tượng cụ thể để tạo tính lan tỏa trong toàn thể cộng đồng dân cư và du khách thập phương; phối hợp với công ty lữ hành tổ chức các hội nghị, hội thảo để tuyên truyền tới du khách trên mọi miền tổ quốc.

 UBND thị xã Hồng Lĩnh tổ chức Hội nghị kết nối tour, tuyến du lịch văn hóa tâm linh trên địa bàn thị xã

Đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, quảng bá; xây dựng, kết nối tour, tuyến du lịch văn hóa tâm linh nhằm khai thác có hiệu quả thị trường khách du lịch nội địa để phát triển du lịch văn hóa tâm linh trên địa bàn sớm trở thành ngành kinh tế có đóng góp quan trọng vào sự tăng trưởng của thị xã; gắn kết chặt chẽ phát triển du lịch văn hóa tâm linh với bảo tồn văn hóa truyền thống, phát triển KT-XH và bảo đảm quốc phòng, an ninh"./.